راهنمای تهویه بیمارستان و مراکز درمانی

در این مقاله قصد داریم راهنمای تهویه بیمارستان و مراکز درمانی را ارائه دهیم. تهویه هوای بیمارستان به سیستم هایی گفته می شود که برای کنترل دما، رطوبت و کیفیت هوا در بیمارستان ها استفاده می شوند. در ادامه اهمیت این سیستم ها و انواع آن ها را بررسی می کنیم و به طور کلی این سیستم ها را تجزیه و تحلیل می نماییم.

اهمیت تهویه بیمارستان

این سیستم ها نقش مهمی در حفظ سلامتی بیماران، کارکنان و بازدیدکنندگان بیمارستان دارند. در صورت عدم وجود تهویه بیمارستان، دما و رطوبت در بیمارستان به خوبی کنترل نمی شود و تصفیه هوا نیز به درستی صورت نمی پذیرد. در نتیجه احتمال مبتلا شدن بیماران و همراهان و سایر مراجعه کنندگان به بیمارستان به انواع بیماری ها و عفونت ها وجود خواهد داشت.

به عنوان مثال هود بازویی به عنوان جزئی از این سیستم ها می تواند برای تخلیه بخارات و گازهای مضری مانند بخارات اسید، بخارات حلال و گازهای بیهوشی استفاده شود. این امر به کاهش خطر استنشاق این مواد مضر توسط بیماران، کارکنان و بازدیدکنندگان کمک می کند.

سیستمهای تهویه بیمارستان

سیستم های تهویه مختلف و متنوعی در بیمارستان مورد استفاده قرار می گیرند. شرکت تهویه سازان صنعت کار در زمینه ساخت و اجرای انواع سیستم های تهویه از جمله انواع سیستم تهویه بیمارستان فعالیت می کند. برخی از انواع سیستم های تهویه که می توانند در بیمارستان ها استفاده شوند عبارتند از:

1. سیستم های تهویه مطبوع مرکزی؛ این سیستم ها می توانند برای تأمین هوای تازه، کنترل دما و رطوبت و فیلتراسیون هوا استفاده شوند.
2. سیستم های تهویه مطبوع منطقه ای؛ این سیستم ها می توانند برای تهویه هوا در مناطق مختلف بیمارستان استفاده شوند.
3. سیستم های تهویه مطبوع موضعی؛ این سیستم ها می توانند برای تهویه هوا در مناطق کوچک تر مانند اتاق های عمل یا اتاق های مراقبت های ویژه استفاده شوند.

بهترین سیستم تهویه بیمارستان

یک سیستم تهویه بیمارستان برای این که بهترین باشد، باید دارای یک سری از ویژگی ها باشد. در ادامه به برخی از ویژگی های بهترین سیستم تهویه هوای بیمارستان اشاره می کنیم:

• قابلیت تأمین هوای تازه؛ بهترین سیستم تهویه بیمارستان باید بتواند هوای تازه را از خارج تأمین کند. این امر به بهبود کیفیت هوا و کاهش خطر ابتلا به بیماری ها کمک می کند.
• قابلیت کنترل دما و رطوبت؛ بهترین سیستم تهویه بیمارستان باید بتواند دما و رطوبت هوا را در محدوده مطلوب برای بیماران، کارکنان و تجهیزات پزشکی حفظ کند. این امر به راحتی و آسایش آن ها و همچنین به کاهش خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با گرما و سرما کمک می کند.
• قابلیت فیلتراسیون هوا؛ بهترین سیستم تهویه هوای بیمارستان باید از فیلترهای هوا استفاده کند تا بتواند ذرات معلق تا 0.3 میکرومتر را از هوا حذف کند. این ویژگی باعث می شود بیماری های منتقله از هوا کمک خارج شوند.

• قابلیت کنترل جریان هوا؛ بهترین سیستم تهویه بیمارستان باید بتواند جریان هوا را در جاهای مختلف بیمارستان کنترل کند. این امر به کاهش خطر انتشار عفونت ها کمک می کند. کانال فلکسیبل که جزئی از سیستم تهویه است که یک گزینه مناسب برای انتقال هوا در این سیستم ها می باشد. این کانال ها دارای مزایای مختلفی هستند که می توانند به بهبود کیفیت هوا و کاهش خطر ابتلا به بیماری ها در بیمارستان کمک کنند.
• قابلیت نگهداری و سرویس آسان؛ بهترین سیستم تهویه بیمارستان باید قابلیت نگهداری و سرویس آسانی داشته باشد. نگهداری و سرویس منظم سیستم تهویه می تواند به بهبود عملکرد آن و کاهش خطر ابتلا به بیماری ها کمک کند.

مزایای استفاده از سیستم تهویه مطبوع در مراکز درمانی

این سیستم ها دارای فواید زیادی می باشند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

1. کنترل دما و رطوبت؛ دمای مطلوب برای اتاق های بیمارستان معمولاً بین 20 تا 22 درجه سانتیگراد است. سسیستم تهویه این دما را در فضای بیمارستان حفظ می کند. علاوه بر دما، رطوبت هوا نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رطوبت مطلوب برای اتاق استراحت بیمار معمولاً بین 40 تا 60 درصد است. این رطوبت برای اکثر بیماران مناسب است و می تواند به بهبود کیفیت هوا و کاهش خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با خشکی هوا کمک کند.
2. تصفیه هوا؛ تهویه بیمارستان همچنین باید هوا را از آلاینده ها و ذرات معلق پاک کند. این آلاینده ها می توانند شامل گرد و غبار، دود، باکتری ها، ویروس ها و سایر ارگانیسم ها باشند. تصفیه هوا می تواند به بهبود کیفیت هوا و کاهش خطر ابتلا به بیماری های منتقله از هوا کمک کند. به منظور ارائه چنین قابلیت هایی استفاده از کانال گرد و انواع مختلف کانال، می تواند برای انتقال هوای تصفیه شده از سیستم های تهویه مطبوع به نقاط مختلف بیمارستان استفاده شود. این امر به بهبود کیفیت هوا و کاهش خطر ابتلا به بیماری ها کمک می کند.
3. کنترل عفونت؛ تهویه بیمارستان نقش مهمی در کنترل عفونت دارد. سیستم های تهویه هوای بیمارستان باید به گونه ای طراحی و اجرا شوند که از انتشار عفونت ها از یک بیمار به بیمار دیگر جلوگیری کنند. این کار معمولاً با استفاده از فیلترهای هوا (High Efficiency Particulate Air) انجام می شود.

نکات مهم در سیستم تهویه هوای بیمارستان ها

در مورد سیستم تهویه بیمارستان ها می توان به نکات زیر اشاره کرد:

• تهویه بیمارستان یک سیستم پیچیده است که باید توسط متخصصان باتجربه طراحی و اجرا شود. سیستم تهویه هوای بیمارستان باید به طور منظم نگهداری و سرویس شود تا عملکرد آن تضمین شود.
• در اتاق های عمل، سیستم های تهویه مطبوع باید بتواند دما و رطوبت مناسب برای جراحی را حفظ کند. این امر به کاهش خطر عوارض جراحی کمک می کند.
• در اتاق های مراقبت های ویژه، سیستم های تهویه مطبوع باید بتواند دما و رطوبت مناسب برای بیماران بستری در این اتاق ها را حفظ کند. این امر به بهبود روند بهبودی بیماران کمک می کند.
• در بخش های عفونی، سیستم های تهویه مطبوع باید بتواند از انتشار عفونت ها جلوگیری کند. این سیستم ها باید به گونه ای طراحی و اجرا شوند که از جریان هوا بین بخش های عفونی و سایر بخش های بیمارستان جلوگیری کند.

استانداردهای تهویه مطبوع بیمارستان

استانداردهای تهویه مطبوع بیمارستان به مجموعه الزامات و دستورالعمل هایی گفته می شود که برای طراحی، اجرا و نگهداری سیستم های تهویه مطبوع در بیمارستان ها تدوین شده اند. این استانداردها به منظور حفظ سلامتی بیماران، کارکنان و بازدیدکنندگان بیمارستان و همچنین کنترل عفونت ها در بیمارستان ها تدوین شده اند.

این باید توسط متخصصان باتجربه رعایت شوند. همچنین، سیستم های تهویه مطبوع بیمارستان باید به طور منظم نگهداری و سرویس شوند تا عملکرد آن ها تضمین شود. مهم ترین استانداردهای تهویه مطبوع بیمارستان عبارت هستند از:

1. استاندارد ASHRAE 170؛ استاندارد ASHRAE 170 یک استاندارد بین المللی است که الزامات کلی برای تهویه مطبوع بیمارستان ها را مشخص می کند. این استاندارد شامل الزاماتی برای کنترل دما، رطوبت، کیفیت هوا و کنترل عفونت است.
2. کتابچه راهنمای ASHRAE HVAC Design Manual for Hospitals and Clinics؛ کتابچه راهنمای ASHRAE HVAC Design Manual for Hospitals and Clinics یک راهنمای جامع برای طراحی سیستم های تهویه مطبوع بیمارستان ها است. این کتابچه شامل اطلاعات و دستورالعمل های دقیقی برای طراحی سیستم های تهویه مطبوع در بخش های مختلف بیمارستان ها است.
3. استاندارد ASHRAE 62.1؛ استاندارد ASHRAE 62.1 یک استاندارد بین المللی است که الزامات کیفیت هوا در ساختمان ها را مشخص می کند. این استاندارد شامل الزاماتی برای تصفیه هوا، کنترل ذرات معلق و کنترل آلاینده های شیمیایی است.
4. استانداردهای ملی؛ علاوه بر این استانداردهای بین المللی، استانداردهای ملی نیز در بسیاری از کشورها برای تهویه مطبوع بیمارستان ها تدوین شده اند. به عنوان مثال، در ایران استاندارد ملی شماره 2500-1-1399 “تهویه مطبوع بیمارستان ها” توسط سازمان ملی استاندارد ایران تدوین شده است.

سرمایش و گرمایش متناسب با اتاق استراحت بیمار

سرمایش و گرمایش متناسب با اتاق استراحت بیمار از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دمای مناسب اتاق استراحت بیمار می تواند به بهبود راحتی و آسایش بیمار، کاهش خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با گرما و سرما و همچنین بهبود روند بهبودی بیمار کمک کند.

هر چند همان طور که گفتیم دمای مطلوب برای اتاق استراحت بیمار معمولاً بین 20 تا 22 درجه سانتیگراد است. با این حال، دمای مطلوب برای بیماران خاص ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، بیمارانی که دارای بیماری های قلبی یا ریوی هستند ممکن است نیاز به دمای کمی بالاتر داشته باشند. همچنین، بیمارانی که دارای بیماری های پوستی هستند ممکن است نیاز به دمای کمی پایین تر داشته باشند.

آلودگی های هوای بیمارستانی

آلودگی هوای بیمارستانی به وجود مواد آلاینده در هوا در بیمارستان ها گفته می شود. این آلودگی ها می توانند شامل گرد و غبار، دود، باکتری ها، ویروس ها و سایر ارگانیسم ها باشند. این آلودگی می تواند خطر ابتلا به بیماری ها را برای بیماران، کارکنان و بازدیدکنندگان بیمارستان افزایش دهد. آلاینده های هوای بیمارستانی می توانند از منابع مختلفی سرچشمه بگیرند. برخی از منابع رایج این نوع آلودگی ها عبارتند از:

• افراد؛ افراد بیمار، کارکنان و بازدیدکنندگان بیمارستان می توانند منابعی برای آلودگی هوا باشند. بیماران ممکن است میکروب هایی را از طریق ترشحات بدن خود، مانند خلط، ادرار و مدفوع، به هوا منتشر کنند. کارکنان نیز ممکن است میکروب هایی را از طریق دست های خود به هوا منتشر کنند. بازدیدکنندگان نیز ممکن است میکروب هایی را از محیط بیرون به بیمارستان وارد کنند.

• تجهیزات پزشکی؛ تجهیزات پزشکی نیز می توانند منابعی برای آلودگی هوا باشند. تجهیزات پزشکی مانند دستگاه های تنفس مصنوعی، دستگاه های اکسیژن ساز و دستگاه های تهویه مطبوع می توانند ذرات معلق و میکروب ها را به هوا منتشر کنند.
• ساختمان بیمارستان؛ ساختمان بیمارستان نیز می تواند منبعی برای آلودگی هوا باشد. ساختمان بیمارستان ممکن است حاوی ذرات معلق، مانند گرد و غبار و خاک، باشد. همچنین، ممکن است ساختمان بیمارستان حاوی میکروب هایی باشد که از محیط بیرون وارد شده اند.

تفاوت تهویه در مراکز بهداشتی و درمانی و سایر ساختمان ها

تهویه در مراکز بهداشتی و درمانی با تهویه در سایر ساختمان ها تفاوت هایی دارد. این تفاوت ها به دلیل عوامل مختلفی از جمله ماهیت مراکز بهداشتی مربوط است. برخی از تفاوت های اصلی تهویه در مراکز بهداشتی و درمانی و سایر ساختمان ها عبارتند از:

1. الزامات کیفیت هوا؛ مراکز بهداشتی و درمانی باید دارای کیفیت هوای بسیار بالایی نسبت به ساختمان های دیگر باشند. این امر به دلیل وجود بیمارانی با سیستم ایمنی ضعیف و حساسیت بالا است. مراکز بهداشتی و درمانی باید از سیستم های تهویه مطبوع استفاده کنند که بتواند هوا را از آلاینده ها و ذرات معلق پاک کند. کلاهک گرد در سیستم تهویه بیمارستان به عنوان یک دیفیوزر هوا استفاده می شود. دیفیوزرها قطعاتی هستند که جریان هوا را در یک فضای بزرگ توزیع می کنند. کلاهک گرد معمولاً در اتاق های عمل، اتاق های مراقبت های ویژه و بخش های عفونی بیمارستان ها استفاده می شود.
2. الزامات کنترل عفونت؛ مراکز بهداشتی و درمانی باید از سیستم های تهویه مطبوع استفاده کنند که بتواند از انتشار عفونت ها جلوگیری کنند. این امر به دلیل وجود بیمارانی با بیماری های عفونی است. سیستم های تهویه مطبوع در مراکز بهداشتی و درمانی باید به گونه ای طراحی و اجرا شوند که از جریان هوا بین بخش های مختلف بیمارستان جلوگیری کند. این الزامات در ساختمان های دیگر وجود ندارند.
3. نیاز به کنترل دما و رطوبت؛ مراکز بهداشتی و درمانی باید دما و رطوبت هوا را در محدوده مطلوب برای بیماران، کارکنان و تجهیزات پزشکی حفظ کنند. این الزام در ساختمان های دیگر، کم تر است.
4. نیاز به فیلتراسیون هوا؛ مراکز بهداشتی و درمانی باید از فیلترهای هوا استفاده کنند تا بتواند ذرات معلق هوا حذف کند. این مساله هم در ساختمان های دیگر اهمیت کم تری دارد.

در هر بیمارستان و مرکز درمانی،

به سیستم تهویه نیاز است. یک سیستم تهویه بیمارستانی باید بتواند هوای تازه را تأمین کند و دما و رطوبت هوا را در محدوده مطلوب حفظ نماید. در سیستم های تهویه هوای مراکز درمانی از اجزای مختلفی استفاده می شود که کلاهک پره ای یکی از آن ها است. کلاهک های پره ای، جریان هوا را به سمت یک نقطه خاص هدایت می کنند. این امر می تواند برای تأمین هوای تازه برای بیماران یا تجهیزات پزشکی استفاده شود.