نگهداری و تعمیر دریچه تنظیم هوا
- 1 دریچه هوا چیست؟
- 2 انواع دریچه های تنظیم هوا از لحاظ جنس
- 3 دریچه هوای آلومینیومی
- 4 دریچه هوای آهنی
- 5 دریچه هوای چوبی یا دریچه هوای ام دی اف
- 6 دریچه هوای پلاستیکی
- 7 اجزای سیستم تهویه هوا
- 8 کاربرد دریچه های تنظیم هوا
- 9 بررسی و نگهداری دریچه های تنظیم هوا
- 10 تعمیر دریچه تنظیم هوا
- 11 آسیب های نگهداری اشتباه از دریچه های تنظیم هوا
در این مقاله قصد داریم در ارتباط با نگهداری و تعمیر دریچه تنظیم هوا مطالبی را بیان کنیم. دریچه تنظیم هوا یکی از اجزای سیستم تهویه هوای مطبوع به حساب می آید که اتفاقاً وظیفه مهمی هم بر عهده دارد. این نوع دریچه به منظور منتقل کردن هوای درون داکت ها و کانال های هوا به کار می رود. این دریچه در شکل ها و جنس های مختلفی وجود دارد و همین موضوع سبب می شود نگهداری دریچه تنظیم هوا و تعمیر هر مدل از آن با دیگری متفاوت باشد. در ادامه روش های محافظت و تعمیر دریچه تنظیم هوا را بررسی می کنیم.
دریچه هوا چیست؟
به منظور جهت دهی هوای وارد شده به کانال ها مانند کانال فلکسیبل یا گرد، از دریچه تنظیم هوا استفاده می شود. در واقع هوایی که توسط کانال های صنعتی به دهانه انشعاب می رسد و در آستانه وارد شدن به محیط اتاق و یا هر محیط دیگری است به کمک دریچه تنظیم هوا تقسیم می شود. بنابراین نگهداری دریچه تنظیم باعث می شود که این وسیله بتواند کار خود را به درستی انجام دهد.
متناسب با نوع دریچه تنظیم هوا، پخش هوا به صورت یک طرفه یا دو طرفه یا سه طرفه و یا چهار طرفه انجام می پذیرد. ساختار دریچه تنظیم هوا ساده است و از دو قسمت فریم و پره تشکیل شده است. پره های مختلف این محصول، هوای ورودی کانال ها را تقسیم بندی می کنند.
انواع دریچه های تنظیم هوا از لحاظ جنس
دریچه های تنظیم هوا از لحاظ جنس، انواع مختلفی دارند و شما باید متناسب با محیط خود از یکی از این انواع استفاده کنید. انواع دریچه های تنظیم هوا عبارت هستند از:
- دریچه هوای آهنی؛
- دریچه هوای آلومینیومی؛
- دریچه هوای چوبی یا دریچه هوای ام دی اف؛
- دریچه هوای پلاستیکی.
دریچه هوای آلومینیومی
این نوع دریچه تنظیم هوا بسیار پرکاربرد است و از کیفیت بالایی نیز برخوردار می باشد و تعمیر دریچه تنظیم هوای آلومینیومی کم تر از موارد دیگر، نیاز خواهد شد. شاید بتوان دریچه تنظیم هوای آلومینیومی را بهترین نوع دریچه هوا به حساب آورد. فریم و پره های این نوع دریچه از جنس آلومینیوم است و طول عمر آن ها نیز زیاد می باشد. همین دریچه هوای آلومینیومی هم دارای انواع مختلفی است که در ادامه به دو مورد از آن ها اشاره می کنیم:
- دریچه هوای آلومینیومی طرح جدید؛ این نوع دریچه تنظیم هوا بر روی دیوار نصب می گردد و به همین دلیل به آن دریچه تنظیم هوای دیواری هم گفته می شود. دریچه تنظیم هوای طرح جدید یک فریم ۳ سانتی متری آلومینیومی دارد که می تواند فضای خالی انشعاب کانال مخصوصا کانال گرد را بپوشاند. از طرف دیگر چند عدد تیغه موازی با فاصله های یکسان در این دریچه وجود دارند که به کمک یک اهرم به اسم دمپر می توان آن ها را بالا و پایین کرد تا میزان هوایی ورودی از کانال تنظیم شود.
- دریچه تنظیم هوای سقفی؛ این نوع دریچه تنظیم هوا در سقف نصب می گردد و از بالا هوا را به درون محیط پخش می کند. دریچه تنظیم هوای سقفی چه برای سیستم مکش یا همان هوای برگشت و چه برای سیستم دمنده یا همان هوای رفت می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. دریچه تنظیم هوای سقفی یک ویژگی فوق العاده دارد و آن هم توزیع هوای ورودی داکت ها به صورت نامحسوس می باشد. همین ویژگی فوق العاده باعث می شود که از آن در محیط های مختلفی مثل رستوران ها و مراکز درمانی و سالن های ورزشی و مجتمع های خرید و کافی شاپ ها و غیره استفاده زیادی بشود. با این وجود دسترسی و نگهداری دریچه تنظیم هوای سقفی کمی سخت است.
دریچه هوای آهنی
دریچه تنظیم هوای آهنی از جنس فولاد ضد زنگ یا فولاد کربنی و یا آهن درست می شود. مزیت فوق العاده این نوع دریچه ها، تحمل فشار هوا و دمای بالایی است که آن ها دارند. در واقع خیلی نیاز به تعمیر دریچه تنظیم هوای آهنی احساس نمی شود. استفاده از دریچه تنظیم هوای آهنی در سیستم های گرمایشی و تهویه مکانیکی و تهویه مطبوع بسیار رایج است.
دریچه هوای چوبی یا دریچه هوای ام دی اف
این نوع دریچه تنظیم هوا از چوب ام دی اف ساخته می شود و به دلیل زیبایی زیادی که دارد استفاده از آن روز به روز در حال گسترش است. در سال های اخیر صنعت چوب و ام دی اف پیشرفت زیادی داشته است و وسایل و قطعات مختلفی از جنس ام دی اف ساخته شده اند که یکی از آن ها دریچه تنظیم هوا است.
دریچه هوای پلاستیکی
این نوع دریچه تنظیم هوا که از جنس پلاستیک ساخته می شود، قیمت ارزان تری نسبت به سایر انواع دریچه تنظیم هوا دارد و به همین دلیل بسیاری از سازندگان واحدهای مسکونی، یکی از آن ها را در منازل نصب می کنند تا هزینه تمام شده آن ها کاهش پیدا کند. البته پایین تر بودن قیمت این نوع دریچه تنظیم هوا به معنای کیفیت پایین آن نیست، بلکه بعضی از انواع این دریچه تنظیم هوا کیفیت بسیار خوبی هم دارند و مقاومت آن ها نیز زیاد است.
از لحاظ ظاهری نیز این نوع دریچه تنظیم هوا شیک است. البته نگهداری دریچه تنظیم هوای چوبی نیز اهمیت زیادی دارد و در صورت رعایت این نکته، این نوع دریچه می تواند مفید واقع شود.
اجزای سیستم تهویه هوا
دریچه های تنظیم هوا در داخل محیط سر بسته و در یک سر کانال نصب می شوند ولی در سر دیگر کانال و در فضای باز هم باید دریچه ای وجود داشته باشد تا جلوی ورود اشیا و حیوانات و جانوران و گرد و غبار و … به داخل کانال گرفته شود. کلاهک پره ای، یکی از این نوع دریچه ها است. کلاهک پره ای در دهانه خروجیِ دودکش صنعتی و خانگی استفاده می شود. این کلاهک ساختارِ موازی و گریلیِ به شکلِ پره Z دارد. در نتیجه امکان نفوذ گرد و غبار و آب برف و باران و آلاینده های دیگر به درون ساختار کلاهک پره ای وجود ندارد.
کاربرد دریچه های تنظیم هوا
دریچه تنظیم هوا وظیفه بسیار مهمی در سیستم تهویه هوای مطبوع از خود ایفا می کند. در واقع بدون وجود این دریچه، هوایی که از طریق کانال ها به محل انشعاب می رسد، به صورت نامناسبی وارد محیط خواهد شد. با کمک دریچه تنظیم هوا امکان تنظیم جهت پخش هوا و همچنین کم و زیاد کردن آن وجود دارد. البته این دریچه ها انواع مختلفی دارند و کارایی و کاربرد این انواع نیز با هم متفاوت است.
بررسی و نگهداری دریچه های تنظیم هوا
هر وسیله ای نیاز به بررسی و نگهداری دارد وگرنه به مرور زمان با مشکلات خاص خود مواجه می شود. بررسی و نگهداری کامل بر روی دریچه های تنظیم هوا شامل مراحل زیر می شود:
- مرحله تمیز کردن؛ ابتدا باید دریچه ها را با دقت تمیز کرد. این مرحله شامل برداشتن و پاک کردن هر گونه ذرات، خاک و آلودگی های دیگری است که ممکن است در دریچه ها جمع شده باشند. تمیز کردن اصولی دریچه تنظیم هوا می تواند از تخلیه هوا، نوسانات دما و سایر مشکلاتی که ممکن است در آن ها ایجاد شود، جلوگیری کند و احتمال نیاز پیدا کردن به تعمیر دریچه تنظیم هوا در آینده را کاهش دهد.
- بررسی سیستم؛ علاوه بر تمیز کردن دریچه تنظیم هوا، باید این سیستم را بررسی نیز کرد تا اطمینان حاصل شود که هیچ گونه آسیب، خرابی یا نقصی در سیستم و دریچه ها وجود نداشته باشد.
- تنظیم مجدد؛ در صورت لزوم، باید دریچه ها را مجدداً تنظیم کرد و اطمینان حاصل نمود که برای جریان هوا و دما مناسب هستند.
- سرویس سیستم؛ یک سیستم تهویه به طور متوسط هر 2 سال یکبار نیاز به سرویس دارد و همچنین توصیه می شود هر 7 تا 8 سال یک بار سرویس کاملی از جمله تمیز کردن کانال ها و ضدعفونی احتمالی کانال های هوا در آن انجام شود.
تعمیر دریچه تنظیم هوا
انجام عملیات تعمیر دریچه تنظیم هوا نیازمند تخصص و دانش فنی است و در صورت خراب شدن این سیستم، شما مجبور می شوید که از یک تعمیرکار ماهر کمک بگیرید. اما به طور کلی، می توان گفت که تعمیر دریچه های تنظیم هوا شامل مراحل زیر است:
- شناسایی مشکل؛ ابتدا باید مشکل پیش آمده در دریچه تنظیم هوا شناسایی شود. این کار ممکن است شامل بررسی جریان هوا، نشت هوا یا سایر مشکلات فنی باشد.
- تعمیر یا تعویض قطعات؛ بر اساس مشکل شناسایی شده، ممکن است نیاز به تعمیر یا تعویض قطعات داخلی دریچه تنظیم هوا باشد. این کار بسته به مشکل پیش آمده، می تواند شامل تعویض سیم ها، مواد نگهدارنده و یا سایر قطعات باشد.
- تست و تنظیم؛ پس از انجام تعمیر دریچه تنظیم هوا، باید آن را تست کرده و اطمینان حاصل نمود که به درستی عمل می کند یا نه. همچنین ممکن است نیاز به تنظیم مجدد دریچه برای اطمینان از عملکرد صحیح، وجود داشته باشد.
آسیب های نگهداری اشتباه از دریچه های تنظیم هوا
نگهداری دریچه تنظیم هوا، اهمیت بسیار زیادی دارد ولی در عین حال، نگهداری اشتباه از آن ها می تواند از راه های مختلف، آسیب هایی را به سیستم تهویه هوا وارد کند. در زیر به برخی از این اشتباهات و آسیب های ناشی از آن ها اشاره خواهیم کرد:
- تمیز نکردن منظم دریچه تنظیم هوا؛ عدم تمیز کردن منظم و به موقع دریچه های تنظیم هوا می تواند منجر به جمع شدن گرد و غبار و ذرات دیگری در آن ها شود. این مساله هم باعث بروز مشکلات متعدد در جریان یافتن هوا و تلطیف دما به کمک دریچه تنظیم هوا می شود. همین کوتاهی سهل انگاری می تواند شما را مجبور به تعمیر دریچه تنظیم هوا در آینده کند.
- استفاده از مواد اشتباه برای تمیز کردن دریچه تنظیم هوا؛ استفاده از مواد شوینده و تمیز کننده های غیر مناسب و غیر استاندارد برای تمیز کردن دریچه های تنظیم هوا ممکن است به طور غیر مستقیم به سیستم این دریچه ها آسیب بزند و باعث بروز اختلال در عملکرد آن ها شود. نگهداری دریچه تنظیم هوا باید با کمک مواد بهداشتی استاندارد صورت بپذیرد.
- تنظیم نادرست دریچه تنظیم هوا؛ تنظیم نادرست دریچه های تهویه هوا ممکن است به گرمای بیش از حد یا سردی بیش از حد محیط منجر شود که این موارد می تواند به مرور زمان و زودتر از موعد، قطعات این سیستم را فرسوده کرده و و عمر مفید آن ها را کاهش می دهد. بنابراین تنظیم صحیح از اصول نگهداری دریچه تنظیم هوا است.
- عدم انجام بازرسی دوره ای؛ عدم انجام بازرسی دوره ای و نگهداری دریچه تنظیم هوا به صورت منظم، ممکن است باعث شود که مشکلات کوچک به مرور زمان بزرگ تر شده و بیشترین خسارت را به سیستم وارد کند.
شما با توجه به نکات ذکر شده در بالا و نگهداری دریچه تنظیم هوا می توانید از آسیب رسیدن به آن جلوگیری کرده و عمر مفید آن ها را بالا ببرید.
اگر بخواهیم به صورت ساده،
وظیفه دریچه تنظیم هوا را توضیح دهیم، باید بگوییم، هوایی که به وسیله کانال ها وارد محیط می شود به کمک دریچه های تنظیم هوا جهت دهی می گردد. بنابراین تعمیر دریچه تنظیم هوا در مواقعی که مشکلی برای آن پیش آمده باشد، اهمیت زیادی دارد.