راهنمای طراحی و اجرای سیستم تهویه پارکینگ
سیستم تهویه پارکینگ هوای این محیط را سالم کرده و احتمال آتش سوزی و انفجار را کاهش می دهد. قوانین جهانی مدیریت دود و تهویه هوای پارکینگ و معایب و مزایای سیستم تهویه هوای این محیط در انواع مختلف پارکینگ ها مطالبی هستند که بهتر است اطلاعات جامعی راجع به آن ها داشته باشیم.
موضوعاتی از قبیل کانال کشی مناسب برای تهویه پارکینگ، محاسبات مربوط به کانال کشی و تعداد دستگاه تهویه و نقش سیستم تهویه پارکینگ در حریق همگی مطالبی هستند که سازندگان تهویه محیط های این چنینی باید به آن موارد دقت کنند. در این مقاله در تلاشیم مطالب عنوان شده را توضیح دهیم.
ضرورت تهویه پارکینگ
از آن جایی که در پارکینگ، خودروها و موتور سیکلت های مختلف قرار می گیرند، دود خارج شده از این وسایل نقلیه، محیط پارکینگ را بسیار آلوده می کند. در نتیجه تهویه هوای پارکینگ و تخلیه دود موجود در آن اهمیت بسیار زیادی دارد. بهبود کیفیت هوای پارکینگ ها باعث می شود که افراد حاضر در این مکان، کم تر در معرض آلاینده ها قرار بگیرند و سلامتی آن ها کم تر به خطر بیفتد. این تنها یکی از موارد ضرورت تهویه هوای پارکینگ است.
ضرورت دیگری که وجود سیستم تهویه پارکینگ مناسب در یک پارکینگ دارد، کاهش خطر آتش سوزی و خطر انفجار در این مکان است. این دو مورد، ضرورت وجود تهویه پارکینگ ها را به خوبی نشان می دهد و هر گونه کوتاهی در این زمینه به هیچ عنوان قابل بخشش نیست.
هر ساله اتفاقات ناگوار بسیار زیادی در پارکینگ های مختلف رخ می دهد. اتفاقاتی مانند خفگی، آتش سوزی و انفجار. این اتفاقات کاملاً واضح و مشخص هستند ولی بعضی دیگر از مشکلاتی که عدم وجود سیستم تهویه پارکینگ مناسب به وجود می آورد، خیلی واضح نیستند و به مرور زمان خود را نشان می دهند. به عنوان مثال افرادی که به صورت متمادی در پارکینگ آلوده تنفس می کنند، با مشکلات تنفسی و ریوی و مشکلات زیاد دیگری در آینده مواجه خواهند شد.
قوانین جهانی مدیریت دود و تهویه هوای پارکینگ
در صورتی که بخواهیم قوانین جهانی مدیریت دود و تهویه هوای پارکینگ را مورد بررسی قرار دهیم متوجه می شویم که هیچ گونه استاندارد مشخصی به این منظور وجود ندارد که بتوان از آن در کل دنیا استفاده کرد. با این وجود هر کشور برای خود قوانین مشخصی در مورد پارکینگ و سیستم تهویه آن دارد که متناسب با شرایط آب و هوایی آن کشور وضع شده است.
در کشورهایی مثل کشور نروژ که هوای بسیار سردی دارند، قوانین تهویه پارکینگ با کشورهایی مانند کشور عربستان که هوای آن ها گرم هست، متفاوت خواهد بود. قوانین انگلستان و آمریکا را به عنوان دو مثال ذکر می کنیم. قوانین مربوط به مدیریت دود و تهویه پارکینگ کشور انگلستان بسیار هوشمندانه است و بر اساس این موضوع است که آیا این سیستم تهویه هوا می تواند در زمان آتش سوزی، میدان دید بالایی ایجاد نماید یا نه. در صورتی که یک سیستم تهویه هوا این قابلیت را نداشته باشد از طرف دولت انگلستان تایید نخواهد شد.
قوانین مدیریت دود و تهویه پارکینگ کشور آمریکا هم بیشتر بر پایه میزان دود خارج شده از خودروهای در حال حرکت از پارکینگ است. هر چقدر که خودروهای رفت و آمد کننده به یک پارکینگ، آلودگی بیشتری تولید کنند سیستم تهویه هوا باید قوی تر باشد.
معمولا کشورهای مختلف در وضع قوانین برای سیستم تهویه پارکینگ موارد زیر را در نظر می گیرند:
- حجم و مساحت کلی پارکینگ
- آب و هوای منطقه مورد نظر
- ارتفاع پارکینگ
- نوع وسایل نقلیه آن پارکینگ
- تعداد جای پارک خودرو در پارکینگ
سیستم های تهویه هوای پارکینگ
پارکینگ، جایی برای پارک کردن خودرو است. پارک کردن در جایی به جز پارکینگ منزل و یا پارکینگ های عمومی، می تواند برای خودروی شما خطر آفرین باشد. این کار یک مشکل دیگر هم خواهد داشت و آن هم مشکل پیدا کردن جا است. امروزه آن قدر تعداد خودروها زیاد شده است که دیگر پیدا کردن یک جا برای پارک کردن خودرو، کار ساده ای نیست.
وجود مکانی با نام پارکینگ، با وجود مزایای بسیار زیادی که دارد یک عیب خیلی واضح هم دارد و آن هم آلوده شدن این محیط است. به هر حال خودروها و موتورسیکلت ها آلودگی زیادی را از خود تولید می کنند و این آلودگی ها می تواند فضای پارکینگ را خطرناک کند.
در انواع پارکینگ ها به منظور حفظ کیفیت هوای درون پارکینگ، نیاز به تهویه کافی وجود دارد. در طرف دیگر سیستم تهویه هوای پارکینگ یعنی در محیط آزاد از کانال چهارگوش می توان استفاده کرد. این نوع کانال انعطاف پذیری بسیار زیادی در استفاده از ابعاد مختلف آن در فضاهای کوچک و بزرگ دارد.
معایب و مزایای سیستم های تهویه هوای پارکینگ
در ادامه به بررسی معایب و مزایای سیستم های تهویه هوای پارکینگ می پردازیم.
مزایای سیستم تهویه پارکینگ
سیستم تهویه پارکینگ دارای مزایای بسیار زیادی است که عبارت هستند از:
مهم ترین آن ها تخلیه دود خارج شده از وسایل نقلیه موجود در پارکینگ و وارد کردن هوای تازه موجود در بیرون به درون این مکان است. در صورتی که یک پارکینگ، روباز باشد، این تهویه هوا به صورت طبیعی صورت می پذیرد ولی در پارکینگ های سربسته و خصوصاً پارکینگ هایی که در طبقات پایین تر از هم کف قرار دارند مزایای سیستم تهویه پارکینگ خیلی به چشم می آید.
مزیت فوق العاده دیگر سیستم سیستم تهویه پارکینگ، جلوگیری از آتش سوزی است. دود خارج شده از خودروها در بعضی از مواقع، آن قدر زیاد است که می تواند منجر به آتش سوزی شود. سیستم تهویه هوا با تهویه این دود، از وقوع این اتفاق تلخ جلوگیری می کند. از طرف دیگر در هنگام بروز آتش سوزی نیز این سیستم تهویه پارکینگ می تواند مزایای فوق العاده ای داشته باشد که یکی از آن ها تخلیه دود حاصل از آتش سوزی و جلوگیری از گسترش آن است.
معایب سیستم تهویه پارکینگ
در صورتی که سیستم تهویه هوای پارکینگ، کاملاً اصولی و مطابق با شرایط آب و هوایی منطقه درست شده باشد، نمی تواند عیب خاصی داشته باشد. با این وجود در بعضی از موارد، سیستم تهویه هوای پارکینگ را غیر اصولی و غیر استاندارد درست می کنند و به همین دلیل با وارد شدن هوای سرد از طریق آن جا، هوای درون پارکینگ خیلی سرد می شود که می تواند عیبی برای این سیستم به حساب بیاید.
انواع پارکینگ ها
پارکینگ ها دارای انواع مختلفی هستند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
1. پارکینگ منازل شخصی
افرادی که دارای منزل شخصی هستند هم باید مکانی را به عنوان پارکینگ درست کرده باشند تا شهرداری مجوز پایان کار به آن ها بدهد. هر چند در پارکینگ منازل شخصی، یک یا دو و یا حداکثر سه ماشین پارک می شود ولی با توجه به این که فضای این پارکینگ ها معمولاً کوچک تر از انواع دیگر پارکینگ ها است، هر ساله اتفاقات تلخ بسیار زیادی در آن ها رخ می دهد. بنابراین وجود سیستم تهویه هوای پارکینگ در پارکینگ های منازل شخصی اهمیت بسیار زیادی دارد و نباید به هیچ عنوان از آن غافل شوید.
2. پارکینگ آپارتمانی
پارکینگ های موجود در آپارتمان های مسکونی، یکی از انواع آن ها هستند. امروزه آپارتمان هایی که فاقد پارکینگ باشند، طرفداران خیلی کم تری نسبت به آپارتمان های دارای پارکینگ دارند؛ چرا که تعداد وسایل نقلیه نسبت به گذشته افزایش بسیار زیادی داشته است و افراد و خانواده های مختلف دوست دارند ماشین خود را در پارکینگ ساختمان خود پارک کنند.
3. پارکینگ های ادارات و پاساژها و …
در ادارات و سازمان ها و فروشگاه ها و مراکز خرید و مکان هایی از این قبیل هم جای خاصی به عنوان پارکینگ کارکنان و مراجعه کنندگان در نظر گرفته می شود. در صورتی که این پارکینگ در حیاط یا هر فضای باز دیگری باشد، نیاز به سیستم تهویه هوای پارکینگ نخواهد بود؛ ولی اگر در یک محیط بسته ای باشد، حتماً سیستم تهویه هوا در این مکان ها مورد نیاز است.
4. پارکینگ های عمومی
پارکینگ های عمومی مکان هایی هستند که همه افراد می توانند خودروی خود را در آن جا پارک کنند و به ازای خدماتی که این مکان ها به افراد مختلف می دهند از آن ها پول دریافت می کنند.
5. پارکینگ های هم سطح زمین
پارکینگ هایی که در سطح زمین قرار دارند و یک طرف آن ها باز است، نیاز کم تری به تهویه مکانیکی دارند؛ چرا که این نوع پارکینگ ها معمولاً در معرض تهویه طبیعی هوا می باشند.
6. پارکینگ های زیر زمینی
پارکینگ های زیر زمینی در معرض تهویه طبیعی هوا قرار ندارند و به همین دلیل نیاز به تهویه مکانیکی قدرتمندی خواهند داشت. تهویه مکانیکی این پارکینگ ها بایستی از فن های تخلیه و جت فن ها یا فن های هوای تازه تشکیل شده باشد. این انواع فن ها باید به صورت یک سیستم در کنار همدیگر کار کنند تا سیستم تهویه پارکینگ، کارایی مناسبی داشته باشد.
7. پارکینگ های خدماتی و محل های بارگیری
در محل های بارگیری و پارکینگ های خدماتی، تعداد وسایل نقلیه خیلی زیادی رفت و آمد می کنند و اکثر آن ها نیز وسایل نقلیه سنگین با موتور دیزلی هستند که آلودگی بسیار زیادی تولید می کنند. در نتیجه در این مکان ها نیاز به سیستم تهویه قدرتمند تر و حرفه ای تری می باشد.
در فضای بیرونی این پارکینگ ها می توان از دودکش صنعتی نیز استفاده کرد. این نوع دودکش ها قدرت بسیار زیادی در تخلیه دود و گاز داخل یک محیط سربسته دارند. البته کاربرد اصلی این نوع دودکش ها در کنار کوره های صنعتی و دیگ های بخار است ولی اگر یک پارکینگ فضای بسیار آلوده ای داشته باشد، استفاده از دودکش صنعتی خالی از لطف نیست.
کانال کشی مناسب برای تهویه پارکینگ
کانال کشی مناسب برای تهویه پارکینگ بسیار مهم است؛ زیرا این سیستم به منظور تأمین هوای تازه، حذف گازهای مضر و افزایش کیفیت هوا در داخل پارکینگ طراحی می شود. هوای تازه به طور مداوم از طریق کانال وارد پارکینگ می شود و از طریق همین کانال تخلیه شود. کانال گرد یکی از انواع این کانال ها است.
محاسبه کانال کشی و تعداد دستگاه تهویه
برای محاسبه کانال کشی و تعداد دستگاه تهویه پارکینگ مورد نیاز، باید متغیرهای مختلفی را در نظر گرفت. برخی از این متغیرها شامل ابعاد فیزیکی پارکینگ، تعداد و نوع خودروها، ظرفیت پارکینگ، نیاز به تهویه اضافی برای خنک کردن یا گرم کردن، نوع سیستم تهویه ، نحوه جریان هوا و … هستند.
معمولاً برای محاسبه دقیق، یک فرد متخصص (تهویه، گرمایش و سرمایش) نیاز است. این فرد با توجه به استانداردها و نیازهای اختصاصی هر پارکینگ، برآیندی بهینه را با توجه به جریان هوا، فشار هوا، تعداد دستگاههای تهویه و ابعاد کانالهای هوا محاسبه می کند.
در این بخش نحوه محاسبه میزان قدرت لازم سیستم تهویه هوا برای یک پارکینگ خاص را مثال می زنیم:
تصور کنید نرخ خروج دود در هر طبقه از یک پارکینگ سه طبقه به شرح زیر است:
Qco1 = 0.0143 m3/h
Qco2 = 0.0173 m3/h
Qco3 = 0.0193 m3/h
Q = (((0,0143 + 0,0173 + 0,0193)x780)/ (60-5) x 10-6)* 1,0 (1,3) = 939.000 m3 /h
در نتیجه سیستم تهویه ای که باید برای این پاکینگ تهیه شود، باید بتواند هوا را با سرعت بیشتری از سرعت انتقال دود، از آنجا خارج کند.
نقش سیستم تهویه پارکینگ در حریق
وجود یک و یا چند سیستم تهویه در یک پارکینگ تا حد بسیار زیادی می تواند از وقوع آتش سوزی جلوگیری کند. از طرف دیگر در صورت بروز حریق هم این سیستم یا سیستم ها می توانند در کنترل آتش سوزی و جلوگیری از گسترش آن بسیار مفید واقع شوند. نقش سیستم تهویه پارکینگ در حریق در زمان آتش سوزی شامل موارد زیر است:
- این سیستم در زمان آتش سوزی، مسیرهای فرار از دود آتش را عاری نگه می دارد.
- این سیستم، مسیر بدون دود و آلاینده ایجاد کرده و از این طریق، به نیروهای آتش نشانی و امدادی کمک می کند.
- سیستم تهویه پارکینگ، خسارات ناشی از گازهای سمی و دود و حرارت ناشی از آتش سوزی را به شدت کاهش می دهد.
- این سیستم، آسیب ها و خسارت های ناشی از آتش سوزی که به اجزای سازه وارد می شود را کاهش می دهد.
- این نوع سیستم در گسترش شعله های آتش، وقفه ایجاد کرده و از پدیده گرگرفتگی یکپارچه و گسترش کامل حریق پیش گیری می کند.
نتیجه گیری
در این مقاله بر روی تهویه پارکینگ تمرکز کردیم. بدون وجود این سیستم، پارکینگ ها به محیط خطرناکی تبدیل خواهند شد. در پارکینگ های خیلی آلوده حتی از هواکش سانترفیوژ که با قدرت بسیار زیادی، هوای آلوده درون محیط را خارج می کند، نیز استفاده می شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تهویه هوای پارکینگ، مشاوره با متخصصان صنعت تهویه هوا در شرکت تهویه سازان صنعت کار نیز می تواند به شما در انتخاب و اجرای بهترین راهکارها کمک کند. اگر علاقه مند به مطالعه دیگر مقالات در حوزه طراحی سیستم تهویه هستید، پیشنهاد می کنیم، مقاله های راهنمای تهویه سالن زیبایی، طراحی کانال تهویه سالن ورزشی، کانال تهویه فست فود و کافی شاپ و راهنمای تهویه سالن مرغداری را در سایت تهویه سازان صنعت کار بخوانید.